نسبت قیمت به درآمد هر سهم یا P/E؛ راهنمای کامل و حرفه‌ای
در تحلیل بنیادی سهام در بورس، نسبت P/E یا “نسبت قیمت به درآمد هر سهم” یکی از پرکاربردترین و مهم‌ترین ابزارهای ارزیابی ارزش سهام است. این نسبت ساده اما بسیار قدرتمند به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا بهتر تصمیم بگیرند کدام سهام ارزش خرید دارد و کدام سهام بیش از حد گران شده است.
نسبت P/E چیست؟
نسبت P/E که مخفف Price to Earnings Ratio است، از تقسیم قیمت روز سهم (Price) بر سود هر سهم (EPS) محاسبه می‌شود:
قیمت روز سهم تقسیم بر سود هر سهم مساوی با نسبت P/E
این نسبت نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران حاضرند چند برابر سود یک سال شرکت را برای خرید سهم آن پرداخت کنند. به عبارتی، نسبت P/E بیانگر انتظارات بازار از رشد سودآوری شرکت در آینده است.
اهمیت قیمت به درآمد هر سهم در بورس
در بورس، نسبت P/E نقش بسیار حیاتی در تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران دارد. زیرا نسبت های زیر را مشخص می کند:
مقایسه ارزش شرکت‌ها: با مقایسه P/E چند شرکت از یک صنعت، می‌توان متوجه شد کدام سهم ارزان‌تر یا گران‌تر ارزش‌گذاری شده.
ارزیابی انتظارات رشد: P/E بالا نشان می‌دهد بازار انتظار رشد سودآوری بالایی دارد.
شناسایی فرصت‌های سرمایه‌گذاری: سهم‌هایی که نسبت P/E پایینی دارند و همچنان سودآوری خوبی دارند، ممکن است فرصت‌های مناسبی برای خرید باشند.
انواع نسبت P/E
۱. P/E دنباله‌دار (Trailing P/E)
مبنای محاسبه این نسبت، سود محقق شده شرکت در ۱۲ ماه گذشته است. این نوع P/E بیشتر بر اساس واقعیت‌های مالی گذشته است.
۲. P/E پیشرو (Forward P/E)
بر اساس سود پیش‌بینی شده شرکت در آینده محاسبه می‌شود. در بورس معمولاً از سود پیش‌بینی شده (EPS برآوردی) برای این منظور استفاده می‌شود.
چه زمانی یک P/E بالا یا پایین خوب است؟
P/E پایین: ممکن است نشان‌دهنده ارزندگی سهم باشد، اما باید بررسی شود آیا به دلیل مشکلات بنیادی شرکت نیست.
P/E بالا: لزوماً به معنای گران بودن سهم نیست. گاهی شرکت‌های با رشد بالا P/E بالایی دارند و این طبیعی است.
عوامل مؤثر بر قیمت به درآمد هر سهم در بازار
۱. نرخ بهره
افزایش نرخ بهره باعث جذاب شدن سپرده‌گذاری بانکی شده و نسبت P/E را کاهش می‌دهد.
۲. نرخ تورم
در اقتصادهای تورمی مثل کشورمان، شرکت‌ها ممکن است سود اسمی بیشتری ثبت کنند که نسبت P/E را دستخوش تغییر کند.
۳. چشم‌انداز سیاسی و اقتصادی
ریسک‌های سیاسی می‌تواند باعث نوسان شدید نسبت P/E شود؛ مثلاً در دوره‌های تحریم یا نوسانات ارزی.
۴. انتظارات سودآوری
اگر بازار انتظار رشد سودآوری را داشته باشد، نسبت P/E افزایش می‌یابد.
محدودیت‌های استفاده از نسبت P/E
عدم توجه به کیفیت سود: برخی شرکت‌ها سود غیرپایدار گزارش می‌کنند، اما نسبت P/E آن‌ها همچنان جذاب به نظر می‌رسد.
عدم مقایسه بین صنایع مختلف: نباید P/E شرکت‌های یک صنعت را با صنایع دیگر مقایسه کرد؛ چون ماهیت فعالیت‌ها متفاوت است.
دستکاری سود: تغییرات حسابداری می‌تواند سود گزارش شده و در نتیجه نسبت P/E را تحت تأثیر قرار دهد.
کاربرد عملی قیمت به درآمد هر سهم در بورس
برای تحلیل بهتر نسبت P/E، باید:
سهم را با سایر شرکت‌های هم‌صنعت مقایسه کنیم.
روند تاریخی P/E سهم را بررسی کنیم.
نسبت P/E را در کنار سایر نسبت‌های مالی مثل نسبت PEG (P/E به نرخ رشد سود) بررسی کنیم.
مثال از تحلیل P/E در بازار
فرض کنید قیمت سهم شرکت “الف” در بورس ۵۰۰۰ تومان و EPS آن ۲۵۰ تومان باشد. اگر میانگین P/E صنعت ۱۵ باشد، ممکن است این سهم گران تلقی شود، مگر اینکه انتظار رشد فوق‌العاده‌ای از آن وجود داشته باشد.
بهترین استراتژی برای استفاده از نسبت قیمت به درآمد هر سهم
استفاده همزمان از P/E و تحلیل بنیادی کامل.
توجه به روند سودآوری شرکت‌ها.
بررسی چشم‌انداز اقتصادی کشور و صنعت هدف.
نتیجه
نسبت P/E ابزاری بسیار مفید در تحلیل سهام است، به شرطی که با دانش کافی و نگاه تحلیلی به کار گرفته شود. در بورس، به دلیل شرایط خاص اقتصادی و نوسانات سیاسی، تحلیل دقیق نسبت P/E می‌تواند مزیت بزرگی برای سرمایه‌گذاران ایجاد کند. در نهایت، فراموش نکنید که استفاده از نسبت قیمت به درآمد هر سهم باید در کنار سایر روش‌های تحلیل سهام باشد تا تصویر دقیق‌تری از ارزش واقعی شرکت‌ها به دست آورید.
بیشتر بخوانید:
برنامه سهامداران و ۶ نکته در انتخاب نرم افزار
نرم افزار سهام PSA و حمایت از سهامداران بزرگ
سامانه ارسال الکترونیک صورتحساب
برنامه امور سهام برای مدیریت سهام شما طراحی و ارائه شده است.
برای دریافت برنامه تحلیل سهام و سهامداران با ما تماس بگیرید.