مجامع عمومی آنلاین در ایران؛ فرصت‌ها و چالش‌ها
در سال‌های گذشته، مجامع عموماً به شکل حضوری برگزار می‌شدند؛ سهامداران در یک سالن فیزیکی جمع می‌شدند، گزارش‌ها ارائه می‌شد و رأی‌گیری‌ها به‌صورت سنتی انجام می‌گرفت. اما با گسترش فناوری‌های دیجیتال، تحول اساسی در این روند آغاز شده است. امروز، مجامع عمومی آنلاین در ایران نیز در حال گسترش است.
روند قانونی برگزاری مجامع آنلاین
قوانین بورس و اوراق بهادار ایران در سال‌های اخیر تغییرات مهمی برای امکان برگزاری مجامع آنلاین ایجاد کرده‌اند.
مصوبات سازمان بورس
سازمان بورس اجازه داده است شرکت‌ها در شرایط خاص (مانند همه‌گیری کرونا) مجامع را به‌صورت غیرحضوری برگزار کنند. اما این مصوبات نیاز به تکمیل دارند تا تبدیل به قانونی دائمی شوند.
چالش‌های قانونی
عدم وجود آیین‌نامه جامع و یکپارچه
ابهام در شیوه اعتبارسنجی رأی‌گیری آنلاین
نیاز به انطباق با قوانین تجارت و ثبت شرکت‌ها
زیرساخت‌های فنی لازم برای مجامع آنلاین
بدون زیرساخت‌های قوی، برگزاری مجمع آنلاین عملاً غیرممکن است.
اینترنت پایدار و پهنای باند
بزرگ‌ترین دغدغه سهامداران خرد در شهرهای کوچک، کیفیت اینترنت است. قطعی یا افت سرعت می‌تواند مانع مشارکت مؤثر شود.
سامانه‌های پخش زنده و تعاملی
یک نرم‌افزار مجمع آنلاین باید قابلیت‌های زیر را داشته باشد:
پخش ویدئوی زنده با کیفیت مناسب
امکان پرسش و پاسخ آنلاین
رأی‌گیری لحظه‌ای و امن
امنیت سایبری
با توجه به حساسیت داده‌های مالی، حملات سایبری می‌تواند یک مجمع را مختل کند. بنابراین استفاده از رمزنگاری و احراز هویت چندمرحله‌ای ضروری است.
فرصت‌های مجامع آنلاین برای شرکت‌ها و سهامداران
با وجود چالش‌ها، مزایای فراوانی در این تحول وجود دارد.
افزایش مشارکت سهامداران
بسیاری از سهامداران خرد به دلیل فاصله مکانی یا هزینه سفر در مجامع حضوری شرکت نمی‌کردند. اما مجامع آنلاین می‌توانند نرخ مشارکت را تا ۷۰٪ افزایش دهند.
کاهش هزینه‌ها
برگزاری مجامع حضوری شامل اجاره سالن، پذیرایی، نیروی اجرایی و هزینه‌های چاپ است. در مقابل، مجمع آنلاین تنها نیازمند یک پلتفرم نرم‌افزاری مطمئن است.
شفافیت بیشتر
از آنجا که تمام فرآیندها (از ارائه گزارش تا رأی‌گیری) دیجیتالی ثبت می‌شوند، امکان جعل یا تغییر نتایج تقریباً به صفر می‌رسد.
چالش‌های اصلی مجامع آنلاین
در ادامه مهمترین موانع استفاده از مجامع آنلاین را بخوانید:
بی‌اعتمادی سهامداران
برخی سهامداران نسبت به امنیت و صحت نتایج مجامع آنلاین تردید دارند. این مسئله باید با آموزش و تضمین‌های قانونی برطرف شود.
محدودیت‌های حقوقی
در حال حاضر، برخی تصمیمات مهم همچنان نیازمند حضور فیزیکی هستند. این تضاد باید با اصلاح قوانین برطرف گردد.
ضعف فرهنگی و آموزشی
برخی سهامداران، به‌ویژه مسن‌ترها، آشنایی کافی با فناوری ندارند و این موضوع می‌تواند مانعی جدی باشد.
تجربه جهانی مجامع آنلاین
ایالات متحده
در آمریکا، مجامع آنلاین از سال ۲۰۰۹ به رسمیت شناخته شدند و امروزه بیش از ۷۰٪ شرکت‌های بزرگ از آن استفاده می‌کنند.
اروپا
در آلمان و فرانسه، قانون‌گذاران سخت‌گیری بیشتری برای امنیت سایبری اعمال کرده‌اند تا اعتماد سهامداران جلب شود.
آسیا
کشورهایی مانند ژاپن و کره جنوبی با تکیه بر فناوری بومی توانسته‌اند مدل‌های موفقی از مجامع آنلاین ارائه دهند.
مجامع آنلاین
با توجه به پیشرفت‌های نرم‌افزاری داخلی (مانند نرم‌افزارهای مدیریت سهام و سامانه‌های یکپارچه کدال)، ایران در حال حرکت به سمت دیجیتالیزه کردن کامل فرآیند مجامع است.
نقش هوش مصنوعی
AI می‌تواند در تحلیل پرسش‌های سهامداران، دسته‌بندی داده‌ها و حتی شناسایی رفتارهای مشکوک در رأی‌گیری نقش‌آفرینی کند.
بلاک‌چین
ثبت غیرقابل‌تغییر رأی‌ها و گزارش‌های مجامع در بستر بلاک‌چین می‌تواند نقطه عطفی در شفافیت باشد. احتمالاً تا سال ۱۴۰۸، بیش از ۶۰٪ مجامع شرکت‌های بورسی در ایران به‌صورت آنلاین یا ترکیبی برگزار خواهد شد.
نتیجه
مجامع عمومی آنلاین ضرورتی اجتناب‌ناپذیر در مسیر دیجیتالیزه شدن بازار سرمایه هستند. با وجود چالش‌های قانونی، زیرساختی و فرهنگی، فرصت‌های این تحول بسیار گسترده‌تر و تأثیرگذارترند. اگر شرکت‌ها امروز به سمت نرم‌افزارهای مدیریت سهام و سامانه‌های مجامع الکترونیکی حرکت کنند، در آینده نزدیک از مزیت رقابتی بزرگی برخوردار خواهند شد.
بیشتر بخوانید:
کاهش اختلافات حقوقی سهامداران با نرم افزار سهام
سود نقدی سهام؛ از برنامه‌ریزی تا پراخت سود با نرم‌افزار امور سهام
به‌عنوان مدیر مالی آماده هستید مجمع بعدی سازمان‌تان را آنلاین برگزار کنید؟
همین حالا نرم‌افزار امور سهام را دریافت کنید