نرم‌افزار سهام ابری یا نصبی؛ کدام گزینه برای سازمان شما بهتر است؟
در سازمان‌هایی که مدیریت سهام دارند چه شرکت‌های بزرگ بورسی، چه شرکت‌های متوسط یا غیر بورسی نرم‌افزار سهام یک ابزار کلیدی است. اما سوال مهم این است که نرم‌افزار سهام ابری (Cloud-based) بهتر است یا نسخه نصبی (On-Premises)؟
نرم‌افزار سهام ابری چیست؟
نرم‌افزار ابری یعنی نرم‌افزاری که روی سرورهای ارائه‌دهنده خدمات ابری اجرا می‌شود و کاربران از طریق اینترنت به آن دسترسی دارند. شرکت ارائه‌دهنده مسئول نگهداری سخت‌افزار، امنیت پایه، بروزرسانی‌ها و زیرساخت است.
نرم‌افزار سهام نصبی چیست؟
نسخه نصبی یعنی نرم‌افزار روی سرورهای درون سازمان نصب می‌شود؛ همه داده‌ها داخلی است، مدیریت امنیت و پشتیبانی به عهده بخش فناوری اطلاعات سازمان است، و دسترسی معمولاً محدودتر است به شبکه شرکت.
مزایای نرم‌افزار سهام ابری
هر کدام از برنامه ها مزایا و معایب خاص خود را دارند و بسته به شرایط زیرساختی، امنیتی، مالی و مدیریتی سازمان، یکی ممکن است مناسب‌تر باشد. در ابتدا برنامه سهام ابری را مورد بررسی قرار می دهیم.
هزینه اولیه کمتر و مدل پرداخت اشتراکی
با نرم‌افزار ابری، هزینه خرید سخت‌افزار بزرگ، نصب یا لایسنس‌های سنگین در ابتدا کاهش پیدا می‌کند. معمولاً پرداخت به صورت اشتراک ماهانه یا سالانه است که به سازمان اجازه می‌دهد هزینه‌ها را بهتر پیش‌بینی کند.
مقیاس‌پذیری و انعطاف‌پذیری بیشتر
سازمان‌هایی که توقع رشد دارند یا تعداد سهامداران یا تراکنش‌ها ممکن است افزایش یابد، با نسخه ابری راحت‌تر می‌توانند منابع بیشتر اضافه کنند، سرورها را ارتقا دهند و داده‌ها را به‌صورت گسترده مدیریت کنند بدون اینکه نیاز به سرمایه‌گذاری سخت‌افزاری زیاد داشته باشند.
دسترسی از راه دور و به‌روزرسانی آسان
کاربران می‌توانند از هر مکان و با هر دستگاهی به نرم‌افزار دسترسی داشته باشند، بروزرسانی‌ها توسط ارائه‌دهنده خدمات انجام می‌شود و نیازی نیست تیم IT سازمان زمان زیادی صرف نصب بروزرسانی‌ها کند.
پشتیبان‌گیری خودکار و تضمین دسترس‌پذیری داده‌ها
سرویس‌دهنده ابری معمولاً سامانه‌های بکاپ خودکار، دیتاسنترهای افزونه (redundant) دارد که باعث می‌شود در مواقع بحرانی، داده‌ها از دست نروند و نرم‌افزار در دسترس باقی بماند.
معایب و ریسک‌های نرم‌افزار ابری
در ادامه معایب سامانه ابری را بخوانید:
وابستگی به اینترنت و قطعی سرویس
اگر اینترنت سازمان یا محل کاربران ضعیف باشد یا در مواقع قطعی، دسترسی به نرم‌افزار مختل می‌شود؛ این موضوع در نسخه نصبی کمتر رخ می‌دهد، زیرا امکان دسترسی محلی وجود دارد.
کنترل کمتر بر داده‌ها و امنیت جزئی
با نسخه ابری، بخشی از مسئولیت امنیت به ارائه‌دهنده داده می‌شود، اما سازمان باید مطمئن شود که ارائه‌دهنده شرایط لازم امنیت داده، انطباق با قوانین حفاظت داده‌ها و استانداردهای مربوطه را دارد. در سازمان‌هایی که داده حساس دارند، این نکته حیاتی است.
هزینه‌های جاری ممکن است بالا شوند
با اینکه هزینه اولیه کمتر است، اما اشتراک‌ها، هزینه پهنای باند، هزینه ذخیره‌سازی داده زیاد، استفاده بالا ممکن است باعث شود هزینه کل در بلندمدت نزدیک به یا بیشتر از نسخه نصبی شود.
ریسک وابستگی به ارائه‌دهنده سرویس (Vendor Lock-in)
زمانی که نرم‌افزار، داده‌ها و فرآیندها به‌شدت به سرویس‌دهنده خاص متکی باشند، تغییر یا مهاجرت به سرویس دیگر یا به نسخه نصبی می‌تواند دشوار و هزینه‌بر باشد.
مزایای نرم‌افزار سهام نصبی
در ادامه مزایای برنامه سهامداران ابری و مبتنی بر وب را بخوانید:
کنترل کامل بر داده‌ها و امنیت
تمام داده‌ها در درون سازمان نگهداری می‌شود، امکان تعیین دقیق سیاست‌های امنیتی، دسترسی، پشتیبان‌گیری و محدودیت‌ها در اختیار سازمان است.
عدم وابستگی به اتصال اینترنت برای دسترسی پایه
اگر نرم‌افزار و پایگاه داده در داخل سازمان باشند، حتی با قطع اینترنت یا اتصال خارجی، کارکنان می‌توانند به نرم‌افزار دسترسی داشته باشند (البته در صورت تنظیم شبکه داخلی).
توانایی سفارشی‌سازی بیشتر
سازمان می‌تواند نسخه نرم‌افزار را بر اساس نیازهای خاص خود سفارشی کند؛ تغییر در منطق داخلی، ادغام خاص با سایر سیستم‌های سازمانی، سیاست‌های امنیتی خاص و …
هزینه‌های بلندمدت قابل پیش‌بینی
وقتی سازمان سخت‌افزار دارد و تیم IT خودش نرم‌افزار را نگهداری می‌کند، هزینه‌های جاری می‌توانند شفاف‌تر و پایدارتر باشند؛ سازمان می‌داند چه مقدار برای نگهداری، پشتیبانی و ارتقا باید هزینه کند.
معایب و ریسک‌های نرم‌افزار نصبی
نرم افزارهایی که احتیاج به نصب دارند نیز عاری از عیب نیستند:
هزینه اولیه سنگین
خرید سرور، زیرساخت شبکه، تأمین امنیت، نگهداری سخت‌افزار، نصب و تنظیم نرم‌افزار—all این‌ها هزینه آغازین قابل توجهی دارند.
نیاز به تیم IT قوی و تخصصی
سازمان باید متخصص‌هایی داشته باشد یا استخدام کند که بتوانند نگهداری، بروز رسانی، رفع مشکل و مدیریت امنیت را به خوبی انجام دهند.
زمان بیشتر در به‌روزرسانی و استقرار تغییرات
به‌روزرسانی نرم‌افزار یا افزودن ویژگی جدید معمولاً طولانی‌تر است، چون باید نرم‌افزار روی شبکه داخلی نصب شود، تست شود و سپس منتشر گردد.
مقیاس‌پذیری محدود و هزینه ارتقا سخت‌افزاری
اگر تعداد کاربران یا سهامداران به سرعت زیاد شود، نیاز به سخت‌افزار جدید، فضای ذخیره‌سازی بیشتر و شبکه قوی‌تر دارید که هزینه‌بر است.
مقایسه عددی و تحلیلی برای سازمان‌های سهامی
| شاخص | نرم‌افزار ابری (Cloud) | نرم‌افزار نصبی (On-Premises) |
| سرمایه اولیه (سخت‌افزار + لایسنس اولیه) | کم – تقریباً هزینه اشتراک + نصب نرم‌افزار | زیاد – سرورها، ذخیره‌سازی، شبکه، هزینه IT |
| هزینه جاری سال اول | اشتراک، پهنای باند، پشتیبانی خدمات ابری | نگهداری سخت‌افزار، برق، فضای دیتاسنتر، نیروی IT |
| هزینه برای سال‌های بعد | افزایش هزینه بر اساس مقیاس و مصرف | ممکن است ثابت‌تر باشد، مگر سخت‌افزار قدیمی شود |
| سرعت استقرار | بسیار سریع – چند روز تا چند هفته | زمان بیشتر – آماده‌سازی زیرساخت و نصب و تست |
| انعطاف‌پذیری در افزایش تعداد کاربران | بالا – فقط افزودن اشتراک یا منابع ابری | نیاز به خرید سخت‌افزار و افزایش منابع داخلی |
| کنترل امنیت داده | متوسط تا بالا – به توانایی ارائه‌دهنده خدمات وابسته است | بسیار بالا – اگر تیم امنیتی داخل سازمان توان داشته باشد |
وقتی نرم‌افزار سهام ابری مناسب‌تر است
شرکت کوچکی هستید و سرمایه اولیه زیاد ندارید.
نیاز به دسترسی از راه دور و چند مکانی دارید.
تیم IT محدود است یا نمی‌خواهید مسئولیت نگهداری سرورها را داشته باشید.
رشد سریع پیش‌بینی می‌شود و حجم کاربران یا سهامداران ممکن است زیاد شود.
وقتی نرم‌افزار سهام نصبی مناسب‌تر است
داده‌های حساس دارید که قوانین یا مقررات شما نیازمند نگهداری محلی است.
اتصال اینترنت ناپایدار است یا دسترسی دائمی اینترنت قابل تضمین نیست.
سازمان توانایی حمایتی/پشتیبانی IT داخل دارد.
ترجیح می‌دهید کنترل کامل بر محیط، سفارشی‌سازی و ارتقا داشته باشید.
نتیجه
بسته به شرایط خاص سازمان شما، یکی از دو گزینه ابری یا نصبی ممکن است بهترین انتخاب باشد. نرم‌افزار سهام ابری برای سازمان‌هایی که نیاز به مقیاس‌پذیری، سرعت استقرار، انعطاف و هزینه اولیه پایین‌تر دارند مناسب‌تر است. نرم‌افزار نصبی برای سازمان‌هایی که حساسیت داده‌ها بالا است، کنترل کامل می‌خواهند و منابع IT و زیرساخت مناسب دارند گزینه بهتری است.
بیشتر بخوانید:
انطباق نرم‌افزار سهام با IFRS استانداردهای گزارشگری مالی بین‌المللی
سرمایه گذاری سهام؛ پنج گام برای یادگیری نحوه خرید سهام
همین امروز دموی نرم‌افزار امور سهام و سهامداران پارس سیستم آشنا را امتحان کنید